Pareto to uproszczenie i kategoryzacja, z którą się zgadzamy, gdyż posiada jedną ważną cechę: prostotę. Moc prostego przekazu tkwi w tym, że jest bardzo przekonujący. Według tradycyjnych źródeł zasada Pareto, określana jest też jako zasada 80/20. Definiowana w ten sposób, że 80 procent wyników generowane jest przez 20 procent udziałów.
Regułę tą łatwiej obronić, gdy mówimy o populacji, patrzymy na całość. Trudniej gdy zastosujemy ją do pojedynczego przypadku. Patrzymy na grupę z daleka wtedy postrzegamy ją inaczej. Wybierzmy reprezentanta z tej grupy wtedy okaże się, że pojedynczy osobnik nie do końca posiada wszystkie cechy, które przypisaliśmy grupie. (Wiem o czym myślisz, ale nie chodzi mi o przypadek masowej migracji do Europy.)
Nie będę się upierał, że wszystkie argumenty uda się poprzeć “twardymi liczbami”. Więc dla uproszczenia umówmy się, że to tylko eksperyment myślowy.
Na świecie:
80% ludności mieszka w 20% najludniejszych krajach świata.
80% wydatków na służbę zdrowia przypada na 20% pacjentów.
80% chorób jest leczone przez 20% lekarstw.
80% dóbr jest w posiadaniu 20% ludności.
80% przestępstw przypada na 20% ludzi (nie to zazwyczaj nie ta sama grupa co powyżej).
80% przestępców twierdzi, że jest niewinne 20% rzeczywiście jest niewinna.
80% pieniędzy zarabia 20% pisarzy.
80% uwagi przyciąga 20% treści w internecie.
80% wypadków jest spowodowana przez 20% kierowców.
80% klasycznej muzyki skomponowało 20% kompozytorów.
80% najdroższych obrazów pochodzi od 20% artystów.
80% procent rozwoju ludzkości przypada na 20% czasu gdy ludzie chodzą po ziemi.
80% ekspertów twierdzi, że ma rację 20% rzeczywiście ma.
80% piosenek jest o miłości a pozostałe 20% chciałoby być.
W życiu zawodowym:
80% zysku generuje 20% klientów.
80% czasu obsługi klienta przypada na 20% delikwentów.
80% wzrost przychodów może być osiągnięty przy 20% wzroście innowacyjności.
80% pracy wykonywane jest przez 20% pracowników.
80% koncentracji przypada na 20% czasu spędzanego w pracy.
80% komentarzy zostawi 20% osób czytających tego bloga*.
W życiu prywatnym:
80% czasu poświęca się 20% znajomym.
80% prac domowych wykonuje 20% domowników.
80% domowego budżetu wydawane jest przez / na 20% członków rodziny.
80% zwiększona pensja przyniesie tylko 20% zwiększony poziom szczęścia
80% czasu nosisz 20% swoich ubrań.
80% czasu z rodzicami spędziłeś przez 20% swojego życia.
Zgodzisz się z tym, że do 80% spraw opisanych poniżej przykleiłbyś kategorię “prawda albo bardzo prawdopodobne”. Przy czym zauważyłeś zapewne, że bycie na szczycie nie jest dane raz na zawsze. Zmiana jest procesem ciągłym. Zmieniają się miliarderzy na liście najbogatszych. Porównując pierwszą dziesiątkę z rok 2000 i 2017 tylko trzech znalazło się na obu listach.Co ciekawe w roku 2017 aż 80% z pierwszej dziesiątki to ludzie z USA.
Widzimy chęć do koncentracji. Nie tylko w “prawdziwym życiu” ale również w grze w Monopoly, w losowym wybieraniu agrafek:
Obrazuje to naszą chęć do kategoryzacji, uproszczenia: przypisania etykiety i znalezienia przyczyny. Najlepiej gdy przyczyna opisuje jak najwięcej sytuacji.
Co mogłoby być przyczyną stojącą za 80% powyższych zagadnień?
Hm… kapitalizm?!
To jego wina, że jest tak wielu bogaczy (tak wiele niesprawiedliwości powiedzą niektórzy). To przez niego najwięcej smartfonów sprzedawane jest przez niewielką liczbę firm. To on jest winny, że słodycze produkuje teraz tylko kilka globalnych korporacji.
Choć chwileczkę…
Czy inne przyczyny, nie tak bardzo widoczne na pierwszy rzut oka, nie śmieją się właśnie z nas, że znowu wpadliśmy w pułapkę Pareto?
Pułapka Pareto – to znalezienie 20% rozwiązań i twierdzenie, że odpowiadają one za 80% przyczyn. Przykład? Proszę bardzo. 80% pieniędzy zarabia 20% autorów książek. Krok dalej czeka na nas wniosek, że to skutek globalizacji i kapitalizmu. Skupmy się przez chwilę na konkretnym pisarzu. Jednym z najlepiej zarabiających autorów jest między innymi J.K. Rowling.
| Przyczyny sukcesu | Procentowy udział w sukcesie |
| Kapitalizm / globalizacja | |
| Umiejętność operowania słowem | |
| Marketing | |
| Odwołanie się do archetypu | |
| Dobrze wybrany target książki | |
| Inteligencja autorki | |
| Umiejętności negocjacji | |
| Szczęście | |
| Inne nienazwane jasno moce |
Lista na pewno nie jest pełna. Ale rozumiesz do czego zmierzam. Trudno przypisać w takim ujęciu 80% udział do 20% cech.
Zakończmy ten eksperyment myślowy hipotezą: Pareto opisało skutek z dużym prawdopodobieństwem sukcesu. Powód, choć z jednej strony oczywisty, z drugiej niekoniecznie jedyny, a możliwe że nie jest nawet wiodący.
Niestety wygląda na to, że rzeczywistość postanowiła być bardziej skomplikowana i wybiórczo stosować zasadę Pareto. Tak: do opisania grupy i przeszłości. Nie: do opisania jednostki, do znalezienia przyczyny i przewidywania przyszłości (może to narzędzie będzie bardziej odpowiednie do prognozowania).
Chcę przy tym, żebyśmy się dobrze zrozumieli, to są przykłady mające zobrazować to o czym piszę. W powyższych akapitach nie ma zawartej mojej opinii na temat kapitalizmu ani pani J.K. Rowling.
* A, że 80% komentarzy zostawianych jest przez 20% czytelników bloga. Nie w to, nie uwierzę. Ty na pewno należysz do tych elitarnych 20%. Masz własne zdanie i chcesz dać się poznać i przywitać. Ze swojej strony mogę obiecać, że odpowiem na każdy komentarz, a nie tylko na 80% z 20% najbardziej mi schlebiających.
Choć znowu myśli rozbiegane podpowiadają, że może zrobić tak jak na Allegro (Polecam!), Facebooku (Łapka w górę). I po wpisie zostawić opcje do wyboru (ograniczone do 140 znaków, bo kto ma czas na więcej):
1. Super… tylko następnym razem poproszę wersję audio. Bo nie mogę tak długo czytać w kąpieli. Proszę specjalnie dla Ciebie próbka audio:
albo
2. Przyjemna lekturka. Tylko czemu tak długo? Krótsze zdania pomagają we wbiciu gwoździa (do trumny).
albo
3. Za mało nawiązań do polityki. Gdzie jest skandal? Widać nalot kaczyzmu/kodzizmu (wybierz jedno w zależności od opcji). A w ogóle to ja tak nie mam. Ja ZAWSZE rozważam argumenty obu stron. Ale druga strona ZAWSZE się myli.
😉
Tak na serio, to na początek możesz po prostu się przywitać.
Pozdrawiam i do następnego.
—
Jeżeli preferujesz krótszą formę to znajdziesz mnie też na Twitterze: @realRMGpl